آنیونیک

مقدمه :

تذکر: تمام حقوق معنوی و فنی محصول “آنیونیک خوش خوراک اکسترود شده“ متعلق به شرکت سالم دام سپاهان بوده و دارای گواهی ثبت اختراع از سازمان ثبت اسناد و املاک کشور (سازمان مالکیت معنوی) می باشد هر گونه سواستفاده از نام محصول، مطالب ذکر شده، کپی برداری و غیره پیگرد قانونی دارد.

اواخر آبستنی گاوهای شیری و تا هفته های ابتدایی شیردهی به دوره انتقال معروف (سه هفته قبل از زایش تا 3 هفته بعد از زایش) است واین زمانیست که گاوها از حالت آبستن غیر شیرده و با احتیاجات انرژی پایین تر به حالت غیر آبستن و شیرده با احتیاجات انرژی بسیار بیشتر انتقال می­یابند.

بیشتر بیماری های عفونی و اختلالات متابولیکی ازجمله تب شیر، کتوز، جفت ماندگی، متریت و جابه جایی شیردان، در دوره انتقال اتفاق می افتد همچنین این دوره با کاهش عملکرد سیستم ایمنی همراه است که شرایط را بحرانی تر می کند .

کاهش غلظت کلسیم خون (هایپوکلسیما) به کمتر از ۸ میلی گرم در دسیلیتر یکی از اختلالات متابولیکی دیگری است که می تواند بیش از ۵۰ درصد گاو های چند شکم زا را از زمان زایش تا چند روز پس از زایش را مبتلا کند. تیم فنی شرکت سالم دام سپاهان با مطالعه ی دقیق و بررسی شرایط موجود و به‏ منظور رفع نیاز صنعت دام شیری برای اولین بار موفق به طراحی، تولید و ارائه ی محصول ” آنیونیک خوش خوراک اکسترود شده “ گردید.

طراحی این محصول به گونه ای بوده است که در طی فرایندی آنیون ها وارد ساختار خوراک می شوند و فرصت پیدا می کنند جزئی از بافت خوراک شده و مزه تلخی آن ها کاهش می یابد. از طرف دیگر ظرفیت آبگیری کم خوراک آنیونیک تولید شده، گیرنده چشایی دام را در دهان کمتر تحریک می‏کند و به دام احساس ناخوشایندی دست نمی دهد.

آنیونیک خوش خوراک اکسترود شده :

اواخر آبستنی گاوهای شیری و تا هفته های ابتدایی شیردهی به دوره انتقال معروف (سه هفته قبل از زایش تا 3 هفته بعد از زایش) است واین زمانیست که گاوها از حالت آبستن غیر شیرده و با احتیاجات انرژی پایین تر به حالت غیر آبستن و شیرده با احتیاجات انرژی بسیار بیشتر انتقال می­یابند بیشتر بیماری های عفونی و اختلالات متابولیکی ازجمله تب شیر، کتوز، جفت ماندگی، متریت و جابه جایی شیردان، در دوره انتقال اتفاق می افتد (درکلی، ۱۹۹۹). همچنین این دوره با کاهش عملکرد سیستم ایمنی همراه است که شرایط را بحرانی تر می کند (مارتینز و همکاران، ۲۰۱۲).

کاهش غلظت کلسیم خون (هایپوکلسیما) به کمتر از ۸ میلی گرم در دسیلیتر یکی از اختلالات متابولیکی دیگری است که می تواند بیش از ۵۰ درصد گاو های چند شکم زا را از زمان زایش تا ۳ روز پس از زایش را مبتلا کند (گاف، ۲۰۰۶). در تحقیق انجام شده در سال ۲۰۱۱ که ۱۴۶۲ گاو در آمریکا در ۴۸ ساعت پس از زایش خونگیری شد و گزارش کردند که ۲۵ ، ۴۱، ۴۹و ۵۴ درصد گاوهای با دوره شیردهی اول، دوم، سوم و چهارم به بعد از هایپوکلسیمی رنج می برند (رینهاردت و همکاران ۲۰۱۱).

همین نتایج در سال ۲۰۱۷ در کشور آلمان نیز گزارش شد به طوری که ۶، ۲۹، ۴۹ و ۶۰ درصد گاوهای با دوره شیردهی اول، دوم، سوم به بعد از هایپوکلسیمیا رنج می بردند (برنجکوب و همکاران، ۲۰۱۷).

هایپوکلسیما سبب کاهش مصرف خوراک، افزایش غلظت اسیدهای چرب غیراستریفیه، کاهش عملکرد سیستم ایمنی و… می شود (مارتینز و همکارن، ۲۰۱۲، ۲۰۱۴ و ۲۰۱۶). همچنین در مطالعات مختلفی سبب افزایش بروز بیماری های متابولیکی نیز شده است. برای مثال وقتی غلظت کلسیم کمتر از ۸ میلی گرم در دسیلیتر را در ۲  ساعت پس از زایش را به عنوان هایپوکلسیما در نظر گرفته شد، رخداد معرفت در گاوهای نرمال ۷/۱۴ و در گاوهای هایپوکلسمیا ۱/۲۵ درصد بود.

همچنین میزان بروز جفت ماندگی به ترتیب ۵ و ۴/۱۲درصد بود. در همین مطالعه گزارش شد که گوساله های متولد شده از گاوهای هایپوکلسیما، ۱۶ درصد بروز اسهال بیشتری داشتند (ويلهلم و همکاران، ۲۰۱۶). این تحقیقات نشان می دهد که هایپوکلسیمیا می تواند سبب افزایش بروز بیماری های متابولیک و درنتیجه کاهش تولید و حتی تولید مثل شود.

کاهش اختلاف کاتیون و آنیون (DCAD) جیره در پیش از زایش از مهمترین استراتیژی کنترل کننده هایپوکلسیما شناخته شده است. برای نیل به این امر، باید کاتیون های اصلی جیره از جمله پتاسیم و سدیم که نقش مهم در وضعیت اسید و باز خون دارند به کمترین میزان ممکن تقلیل داد و همزمان آنیون کلر و گوگرد را به جیره افزود.

از آنجای که غلظت کلر و گوگرد در منابع خوراکی از ۲/۰ تا ۳/۰ درصد متغیر است، در نتیجه مکمل کردن منابع نمکی مانند کلسیم کلراید، آمونیوم کلراید، کلسیم سولفات، منیزیم سولفات و… به جیره رواج پیدا کرد. مطالعات، کاهش سطح  DCAD  به ۵۰- تا ۱۰۰– میلی اکی والان در قبل زایش توصیه می کنند.

برای مثال مطالعات متاآنالیزی نشان دادند کاهش DCAD جیره از ۲۰۰  به ۱۰۰- میلی اکی والان در کیلوگرم ماده خشک جیره ۱۳ درصد غلظت کلسیم خون را در پس از زایش بهبود داد و همچنین به طور موفقیت آمیزی تب شیر را کنترل کرده بود.

اما افزودن نمک های آنیونیک تا این میزان به جیره ۳/۱ کیلوگرم ماده خشک مصرفی را در پیش از زایش کاهش داده بود (چاربونه و همکاران، ۲۰۰۶). تحقیقات فراوانی سعی در معرفی خوراک های آنیونیک خوش خوراک کردند که منجر به معرفی محصولات آمریکایی سوی کلر و بیوکلر شد (راموس نیوس و همکاران، ۲۰۰۹). در این منابع خوراکی سعی شده است که آنیون را جزیی از بافت خوراک کنند که تا حدودی نیز موفق بوده اند.

تیم فنی شرکت سالم دام با مطالعه ی دقیق و بررسی شرایط موجود و به‏منظور رفع نیاز صنعت دام شیری برای اولین بار موفق به طراحی، تولید و ارائه ی محصول ” آنیونیک خوش خوراک اکسترود شده ” گردید. طراحی این محصول به گونه ای بوده است که گیرنده چشایی دام را در دهان کمتر تحریک می‏کند و به دام احساس ناخوشایندی دست نمی دهد. و نهایتا سبب بهبود مصرف خوراک خواهد شد.